Το Ισλάμ στην Ελλάδα και η Ισλαμιστική απειλή
Ομιλία του Αναλυτή Θεμάτων Ασφαλείας Ανδρέα Γ.Μπανούτσου στο Ινστιτούτο Διπλωματίας στην Αθήνα στις 21 Ιανουαρίου 2010
Κυρίες και Κύριοι καλησπέρα σας,
Στη σημερινή μου ομιλία θα σας παρουσιάσω συνοπτικά τα βασικά χαρακτηριστικά της θρησκείας του Ισλάμ και θα αναφερθώ αναλυτικότερα στο Ισλαμιστικό κίνημα και τις προκλήσεις που συνεπάγεται η άνοδος του Ισλάμ και του Ισλαμισμού για την Ελλάδα.
Το Ισλάμ είναι η μονοθεϊστική θρησκεία, η οποία διαμορφώθηκε με το κήρυγμα και τη δράση του Προφήτη Μωάμεθ στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ.
Το Ισλάμ σήμερα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία στον κόσμο μετά το Χριστιανισμό και αποτελεί την ταχύτερα αναπτυσσόμενη θρησκεία. Σύμφωνα με μια δημογραφική μελέτη του Pew Research Center ενός Αμερικανικού think tank το 2009 το Ισλάμ αριθμούσε 1.57 δις πιστούς που αντιπροσώπευαν το 23% του παγκοσμίου πληθυσμού. Ο μέσος ρυθμός αύξησης των Μουσουλμάνων είναι 1.84% ετησίως και προέρχεται κυρίως από την αύξηση των γεννήσεων. Η συγκεκριμένη μελέτη αναφέρει επίσης μεταξύ άλλων ότι στη Γερμανία κατοικούν περισσότεροι Μουσουλμάνοι απ’ότι στο Λίβανο.
Η Αραβική λέξη Ισλάμ σημαίνει «Υποταγή» και χρησιμοποιείται από τους Μουσουλμάνους ως Υποταγή στο Θεό. Εκείνοι που ακολουθούν τη θρησκεία του Ισλάμ λέγονται Muslim δηλαδή οι «υποταγμένοι στον Ύψιστο».
Το Κοράνι είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζεται το Ισλάμ και είναι το αντίγραφο ενός ουράνιου πρωτοτύπου. Στους ανθρώπους κυκλοφορεί απλά ένα αντίγραφό του. Το πρωτότυπο αυτό βρίσκεται πάντοτε μπροστά στον Θεό.
Τα Hadith είναι η παράδοση γύρω από την συμπεριφορά και τη σοφία του Μωάμεθ, που καθορίστηκαν μεταδιδόμενα από στόμα σε στόμα από αυτόπτες μάρτυρες κυρίως της πρώτης αλλά και της δεύτερης και της τρίτης Ισλαμικής γενιάς.
Η Αραβική λέξη για τη θρησκεία είναι Din η οποία σε πιο ακριβή μετάφραση σημαίνει υποταγή στο Νόμο και την Τάξη. Η κεντρική πίστη του Ισλάμ η Shahada, είναι η ομολογία της ενότητας του Θεού-Αλλάχ και η πίστη στον Προφήτη Μωάμεθ. Ένας «άπιστος» μπορεί να προσηλυτιστεί στο Ισλάμ, απλά ομολογώντας ενώπιον δύο Μουσουλμάνων ότι δεν υπάρχει άλλος Θεός από τον Αλλάχ και ότι ο Μωάμεθ είναι ο Αγγελιοφόρος του Θεού. Εκτός από τη Shahada o Μουσουλμάνος έχει ακόμα τέσσερις υποχρεώσεις στη ζωή του, την προσευχή (σαλάχ), την φιλανθρωπία (ζακάτ), τη νηστεία (σαούμ) και το ιερό προσκύνημα στη Μέκκα (χατζ).
Στο Κοράνι γίνεται λόγος για τον Ιησού, αλλά απορρίπτεται η Θεότητά του . Αποκαλείται «Μεσσίας» και θεωρείται ο δεύτερος Αδάμ. Σύμφωνα με το Κοράνι, ήρθε στο κόσμο με τρόπο υπερφυσικό από την «παρθένο Μαρία», προφήτεψε από την βρεφική ηλικία και έκανε πολλά θαύματα . Σύμφωνα με το Ισλάμ, ο Ιησούς δεν σταυρώθηκε και δεν αναστήθηκε, αλλά οι αντίπαλοί του σκότωσαν κάποιον που του έμοιαζε ενώ ο Ιησούς επέστρεψε στον Θεό. Το Κοράνιο αναφέρεται με σεβασμό στην παρθένο Μαρία. Δεν την δέχονται όμως ως Θεοτόκο, αλλά ως μητέρα του Μεσσία. Την προσφωνούν «Δέσποινά μας, κυρία μας Μαριάμ».
Το Ισλάμ διαιρείται σε δύο κύρια δόγματα . Το Σουνιτικό και το Σιιτικό Ισλάμ. Η λέξη Σουνίτης προέρχεται από τη λέξη Sunnah, η οποία υποδηλώνει το σύνολο των λόγων και των πράξεων του Μωάμεθ. Επομένως οι Σουνίτες ακολουθούν τις παραδόσεις του Προφήτη. Χαρακτηριστικά οι Σουνίτες αναγνωρίζουν ως νόμιμους διαδόχους του Μωάμεθ τους τρεις πρώτους μετά από εκείνον χαλίφηδες δηλαδή τον Αμπού Μπακρ, τον Ομάρ και τον Οσμάν.
Από την άλλη πλευρά οι Σιίτες πιστεύουν ότι οι απόγονοι του Μωάμεθ διαθέτουν μια ξεχωριστή πνευματική και πολιτική εξουσία πάνω στη Μουσουλμανική κοινότητα την Ummah. Πιστεύουν επίσης ότι ο Άλι εξάδελφος του Μωάμεθ και σύζυγος της κόρης του Φατιμέ αποτελούσε τον νόμιμο διάδοχο του Μωάμεθ και όχι οι χαλίφες.
Δεν πρόκειται να αναλύσω περισσότερο το Ισλάμ ως θρησκεία, αλλά θα αναφερθώ στην αναβίωση του Ισλάμ όπως αυτή εκφράζεται από τον Ισλαμικό φονταμενταλισμό και το Ισλαμιστικό κίνημα. Στο σημείο αυτό πρέπει να σας επισημάνω ότι δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση μεταξύ του Ισλάμ ως θρησκείας και του Ισλαμισμού ο οποίος αποτελεί στην ουσία μια πολιτική ιδεολογία. Το Ισλαμιστικό κίνημα δεν είναι ενιαίο και συμπαγές και υποδιαιρείται σε διάφορες κατηγορίες. Η πρώτη από αυτές είναι ο Σαλαφισμός (Salafism). Σύμφωνα με τον καθηγητή Walid Phares του Αμερικανικού think tank Foundation for Defense of Democracies ο Σαλαφισμός είναι μια σχολή σκέψης και ταυτόχρονα ένα κίνημα που θέλει να επαναφέρει τον Μουσουλμανικό κόσμο πίσω στους πρώτους χρόνους της Ισλαμικής κατάκτησης του 7ου αιώνα μ.Χ. Θέλει επίσης να εφαρμοστεί σε όλες τις Μουσουλμανικές κοινωνίες στην πιο αυστηρή του εκδοχή ο Ισλαμικός Νόμος (Sharia). O Σαλαφισμός έχει τις ρίζες του στην επώδυνη αντίδραση του Μουσουλμανικού κόσμου και κυρίως των Σουνιτών στην πτώση του Οθωμανικού «Χαλιφάτου» μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό που διαχωρίζει τον Σαλαφισμό από άλλα Ισλαμιστικά κινήματα όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι ότι οι Σαλαφιστές απορρίπτουν τη Δυτικού τύπου Δημοκρατία και τις δημοκρατικές διαδικασίες γενικότερα. Επίσης ο Σαλαφισμός δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην έννοια της Τζιχάντ (Jihad-Ιερός Πόλεμος).
Πατέρας του σύγχρονου Ισλαμισμού θεωρείται ο Αιγύπτιος Hassan al-Bana o οποίος ίδρυσε το 1928 τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα υποστήριζε τη σημασία της επανίδρυσης του Χαλιφάτου ως του πρώτου απαραίτητου βήματος για την εφαρμογή του Ισλαμικού Νόμου. Ο δίαδοχος του Hassan al-Banna, Sayyid Qutb ο γνωστός και ως Τρότσκι του Ισλαμισμού, συνεχίζοντας στα χνάρια του προκατόχου του πρέσβευε την αναγκαιότητα της εγκαθίδρυσης ενός Ισλαμικού κράτους, το οποίο θα σηματοδοτούσε την υποταγή της Μουσουλμανικής κοινότητας στον Ισλαμικό Νόμο και στο Θέλημα του Αλλάχ.
Ένας άλλος κλάδος του Ισλαμισμού είναι ο Ουαχαμπισμός-Wahhabism. Ο Ουαχαμπισμός είναι το κυρίαρχο θεολογικό δόγμα του κράτους της Σαουδικής Αραβίας. Ο ιδρυτής του Muhammad Bin Abd al Wahhab έζησε και έδρασε στην Αραβική Χερσόνησο τον 18ο αιώνα και κήρυττε μια πολύ αυστηρή, πουριτανική θα έλεγα ερμηνεία του Ισλάμ. Οι οπαδοί του Al-Wahhab αυτοαποκαλούνται al-muwahhidin( Μονοθεϊστές) και οι άλλοι αναφέρονται σε αυτούς ως Ουαχάμπις-Wahhabis. O Al-Wahhab εμπνεύστηκε από τις ιδέες και το έργο του Μουσουλμάνου λόγιου Ibn Taymiyya, που έζησε τον 13ο αιώνα μ.Χ. Ο Ibn Taymiyya ανέπτυξε το δόγμα της Τζιχάντ( Ιερού Πολέμου κατά των Απίστων) και του Takfir( Ιερού Πολέμου κατά των Αποστατών του Ισλάμ) και ενέπνευσε εκτός από τον Al-Wahhab και τον ιδρυτή του νέο-Ουαχαμπικού, Τζιχαντιστικού κινήματος της Al-Qaeda, τον Osama Bin Laden. Όταν ο Bin Laden ταξίδεψε από τη Σαουδική Αραβία στο Αφγανιστάν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, για να πολεμήσει τους Σοβιετικούς, ακολουθούσε τις οδηγίες του Ibn Taymiyya: Πόλεμος στους Απίστους, επανίδρυση ενός καθαρού Ισλαμικού κράτους και προετοιμασία για την επιστροφή του Χαλιφάτου.
Στο ευρύτερο Ισλαμιστικό κίνημα σύμφωνα με τον καθηγητή Walid Phares υπάγεται το Σιιτικό Ισλαμιστικό καθεστώς στο Ιράν. Οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης δημιούργησαν και εκπαίδευσαν το 1982 τη Σιιτική παραστρατιωτική οργάνωση Χετζμπολάχ του Λιβάνου. Η Χετζμπολάχ έγινε ο κύριος ανταγωνιστής των Σαλαφίτικων τρομοκρατικών οργανώσεων της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής και μάχεται για την πρωτοκαθεδρία ανάμεσα στις Ισλαμιστικές οργανώσεις.
Το Ισλαμιστικό κίνημα όπως είδαμε έχει διάφορα παρακλάδια, τα οποία κυμαίνονται από μετριοπαθή ως ριζοσπαστικά. Η πιο ακραία εκδοχή είναι ο Τζιχαντισμός όπως αυτός εκφράζεται κυρίως από την τρομοκρατική Ισλαμιστική οργάνωση της Al-Qaeda. O Bin Laden απορρίπτει το status quo των Διεθνών Σχέσεων όπως αυτές διαμορφώθηκαν από τη Συνθήκη της Βεστφαλίας (1648) και επιδιώκει την επανίδρυση του Ισλαμικού Χαλιφάτου ως της μόνης αποδεκτής παγκόσμιας πολιτικής οργάνωσης. Για να επιτύχει αυτό τον ολοκληρωτικό του σκοπό επιθυμεί την καταστροφή του βασικού του ανταγωνιστή, του Δυτικού Πολιτισμού. Τον Φεβρουάριο του 1998 ανακήρυξε την δημιουργία του «Παγκόσμιου Ισλαμικού Μετώπου για την Τζιχάντ εναντίον των Εβραίων και των Σταυροφόρων» Ναυαρχίδα φυσικά αυτού του Ισλαμικού Μετώπου ήταν η Al-Qaeda. Πολλοί Δυτικοί ακόμα αυταπατώνται και νομίζουν ότι η Al-Qaeda αποτελεί μια ακόμη τρομοκρατική οργάνωση. Αυτή η θεώρηση είναι επικίνδυνη γιατί υποτιμά τη φύση της απειλής που συνιστά η Al-Qaeda για τον Δυτικό Πολιτισμό. Δυστυχώς η αυταπάτη αυτή οδήγησε την Αl-Qaeda να πραγματοποιήσει τις θεαματικές και πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στους Διδύμους Πύργους της Νέας Υόρκης και του Αμερικανικού Πενταγώνου, τον Σεπτέμβριο του 2001, καθώς επίσης και τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Μαδρίτη το Μάρτιο του 2004 και στο Λονδίνο τον Ιούλιο του 2005, για να σημειώσουμε τις πιο γνωστές από αυτές.
Στην Ευρώπη δραστηριοποιούνται τριών ειδών Ισλαμιστικές Δυνάμεις: α) οι Ουαχάμπις και η Μουσουλμανική Αδελφότητα, β) η Al Qaeda και τρομοκρατικές Σαλαφίτικες ομάδες και γ) οι Ιρανικές μυστικές υπηρεσίες και πυρήνες της Σιιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης Χετζμπολάχ του Λιβάνου.
Στο σημείο αυτό το ερώτημα που πρέπει να μας προβληματίζει είναι αν η Ελλάδα κινδυνεύει από την απειλή του εξτρεμιστικού Ισλαμισμού;
Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους στην Ελλάδα είναι αυτός της ασυλίας της από τρομοκρατικά κτυπήματα των Ισλαμιστών, γιατί δήθεν η Ελλάδα διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Αραβικό και τον Ισλαμικό κόσμο. Η ιδεολογία και η δράση των Ισλαμιστών σε όλο τον κόσμο ωστόσο μας δείχνουν ότι δεν θα ησυχάσουν αν δεν επιτύχουν τα μεγαλεπήβολα σχέδιά τους. Η Ελλάδα επειδή για 400 χρόνια αποτελούσε μέρος του Οθωμανικού «χαλιφάτου» εντάσσεται στα σχέδιά των Ισλαμιστών. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ και ως τέτοια αντιμετωπίζεται από τους Τζιχαντιστές. Οι Τζιχαντιστές θεωρούν την Ευρώπη γενικότερα ως σημαντική βάση για επιθέσεις εναντίον Δυτικών συμφερόντων, λόγω της ύπαρξης Ισλαμιστικών εξτρεμιστικών δικτύων μέσα στις εκτεταμένες Μουσουλμανικές κοινότητες που κατοικούν στα Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα, και οι οποίες διευκολύνουν τη στρατολόγηση μελών όπως απέδειξαν οι βομβιστικές επιθέσεις στη Μαδρίτη το 2004 και το Λονδίνο το 2005. Σύμφωνα με μια μελέτη του Robert Leiken Διευθυντή Σπουδών Εθνικής Ασφαλείας στο Nixon Center της Καλιφόρνια το 25% των Τζιχαντιστών τρομοκρατών που έδρασαν στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α μεταξύ 1993 και 2004 ήταν πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Η μαζική εισροή και νομιμοποίηση λαθρομεταναστών, ανάμεσα στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και φανατικοί ισλαμιστές, ανέτρεψε την απαραίτητη προϋπόθεση εσωτερικής ασφάλειας: την δημογραφική ισορροπία και ομοιογένεια. Το πολυπροβαλλόμενο μοντέλο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας απέτυχε να προβλέψει το αυτονόητο: κάποιοι από τουςμετανάστες είναι φορείς ιδεολογιών που δεν αποδέχονται τις θεμελιώδεις αρχές του Δυτικού πολιτισμού, όπως την δημοκρατία, την ανεξιθρησκεία και την ισονομία των δύο φύλων.” Αυτά έγραφε η Ελευθεροτυπία στις 15 Σεπτεμβρίου 2001, μόλις 4 ημέρες μετά τα τρομοκρατικά κτυπήματα της Al Qaeda στους Δίδυμους Πύργους και το Πεντάγωνο.
Η άνοδος του ριζοσπαστικού Ισλάμ στην περιοχή των Βαλκανίων, η οποία εκδηλώθηκε μετά τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αποτελεί επίσης ένα ανησυχητικό φαινόμενο το οποίο επηρεάζει και την Ελλάδα. Αρκεί να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τον Αμερικανό δημοσιογράφο Cristopher Deliso ένας σημαντικός αριθμός των οργανωτών των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 ήταν βετεράνοι της Βοσνιακής Τζιχάντ. Ο ίδιος ο Bin Laden σε κάποια φάση ταξίδευε με Βοσνιακό διαβατήριο. Στη γειτονική μας Αλβανία η Αραβική-Ισλαμική Τράπεζα συμφερόντων του Bin Laden χρηματοδότησε την κατασκευή εκατοντάδων τζαμιών, έδωσε υποτροφίες για τη φοίτηση νέων Αλβανών σε Ισλαμικά Πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς επίσης έδωσε μετρητά σε φτωχούς Αλβανούς με την προϋπόθεση οι γυναίκες τους να φορούσαν το τσαντόρ. Η Αραβική-Ισλαμική Τράπεζα αντί να αποτελέσει έναν σύγχρονο χρηματοοικονομικό οργανισμό αποτέλεσε το όργανο της προπαγανδιστικής προώθησης του Σαουδαραβικού Ουαχαμπισμού.
Στην Ελλάδα σήμερα κατοικούν περίπου 100 με 140 χιλιάδες Μουσουλμάνοι στη Δυτική Θράκη και 200 με 300 χιλιάδες Μουσουλμάνοι οικονομικοί μετανάστες (παράνομοι και μη) που κατοικούν κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Επιπρόσθετα σύμφωνα με αστυνομικές πηγές εισέρχονται στην Ελλάδα 1200 Μουσουλμάνοι ημερησίως, οι μισοί από τους οποίους εισέρχονται παράνομα.
Το νέο μεταναστευτικό Ισλάμ στη χώρα μας -όπως έχει χαρακτηριστεί- εκπροσωπείται από δεκάδες διαφορετικές κοινότητες. Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Κωνσταντίνο Τσιτσελίκη, από το σύνολο των μεταναστών «περίπου 200.000 είναι μουσουλμάνοι, χωρίς όμως κανείς να είναι σε θέση να υπολογίσει το ποσοστό των θρησκευόμενων μουσουλμάνων μεταξύ του μισού εκατομμυρίου Αλβανών μεταναστών». Για τους περισσότερους Αλβανούς, το Ισλάμ παίζει από ανύπαρκτο έως δευτερεύοντα ρόλο, σε αντίθεση με τις άλλες ομάδες στις οποίες αποτελεί καθοριστικό για τη συνοχή τους στοιχείο.
*Μεταξύ των πολυπληθέστερων κοινοτήτων μουσουλμάνων μεταναστών είναι η Πακιστανική, η Αιγυπτιακή, η Μπαγκλαντεσιανή, η Νιγηριανή και η Αλγερινή. Υπολογίσιμη θεωρείται και η παρουσία των Αφγανών.
Το ερώτημα στο σημείο αυτό είναι αν οι Μουσουλμάνοι που κατοικούν Ελλάδα είναι ευάλωτοι στις προσπάθειες ριζοσπαστικοποίησής τους από Ισλαμιστές.
Η ριζοσπαστικοποίηση είναι μια διαδικασία προσηλυτισμού των απλών Μουσουλμάνων στις πιο ακραίες εκδοχές του Ισλάμ όπως ανέφερα παραπάνω. Σύμφωνα με την αναλύτρια θεμάτων ασφαλείας Aya Burweila του Ερευνητικού Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών και Αμερικανικών Μελετών αν και είναι μάλλον απίθανο να ριζοσπαστικοποιηθούν οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης, είναι αρκετά πιθανό οι Μουσουλμάνοι οικονομικοί μετανάστες να αποδειχτούν ευάλωτοι στην ριζοσπαστικοποίηση όπως έδειξαν οι ταραχές στο κέντρο της Αθήνας τον Μάιο του 2009. Αναφέρεται επίσης στη συνεργασία Αλβανικών ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος με Ισλαμιστικά δίκτυα στα Βαλκάνια. Σύμφωνα με έναν αξιωματικό της ΕΥΠ «δεν υπάρχει οργανωμένη Σαλαφιστική ομάδα που να δρα στην Ελλάδα» γιατί η Ελλάδα αποτελεί ορμητήριο για την ενίσχυση Ισλαμιστικών δικτύων που σχεδιάζουν επιθέσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και όχι στην ίδια την Ελλάδα. Ωστόσο, σύμφωνα με άλλες πηγές της ΕΥΠ από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν περίπου 30 άτυπα τζαμιά, τα οποία βρίσκονται, σε διαμερίσματα, υπόγειους χώρους στάθμευσης και αποθήκες. Οι χώροι αυτοί είναι δύσκολο να ελεγχθούν από τις αρχές ασφαλείας. Σε πέντε από αυτά τα τζαμιά εντοπίστηκαν από τις ελληνικές αρχές εξτρεμιστικά στοιχεία.
Πιο συγκεκριμένα οι Μουσουλμάνοι από το Μπαγκλαντές που ζουν στην Ελλάδα χρησιμοποιούν 5 χώρους στην Αθήνα: δύο στην Ομόνοια και από έναν στην Αγίου Μελετίου, στον ‘Αγιο Ελευθέριο και στα Κάτω Πετράλωνα. Οι Πακιστανοί έχουν 7 τζαμιά: Νέα Ιωνία, Κολωνός, Νίκαια, Περιστέρι, Ομόνοια, Πειραιάς, Κάτω Πετράλωνα. Οι Αιγύπτιοι διαθέτουν 3 χώρους: Καμίνια, Τζιτζιφιές, Μεταξουργείο, ενώ οι ‘Αραβες έχουν τζαμιά στο Γουδί, στην οδό Αχαρνών, στον Νέο Κόσμο και στην οδό Συγγρού.
Η Βρετανική εμπειρία έχει να μας διδάξει πολλά αναφορικά με τη δράση Ισλαμιστών κληρικών, οι οποίοι μεταφέρουν τα εξτρεμιστικά τους μηνύματα σε νεαρούς κυρίως Μουσουλμάνους δεύτερης και τρίτης γενιάς. Ο κ.Ανδριανόπουλος σε ένα άρθρο του που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2009 στο capital.gr επισήμανε ότι ο συστηματικός έλεγχος των ιερατικών κέντρων των Ισλαμιστών και η ταυτοποίηση των κληρικών πρέπει να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, καθώς επίσης πρέπει κατ’αρχήν να απαγορεύεται να ιερουργούν κληρικοί που προέρχονται από την Ουαχαμπική Σαουδική Αραβία.
Πέρα από την πιθανή δράση Ισλαμιστών κληρικών, μόλις πρόσφατα τον Οκτώβριο του 2009 σύμφωνα με την έγκυρη Ιταλική εφημερίδα “Corriere della Sera” πυρήνας μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης έχει εγκατασταθεί στην Ελλάδα, απ’ όπου σχεδιάζει τρομοκρατικές επιθέσεις στην ελληνική επικράτεια και σε άλλα σημεία της Ευρώπης.
Πρόκειται για την οργάνωση Φατάχ Αλ Ισλάμ η ιδεολογία της οποίας εμπνέεται από την Al Qaeda. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, που επικαλείται λιβανικές πηγές, τα μέλη της Φατάχ Αλ Ισλάμ έχουν μπει στην Ελλάδα είτε με πλαστά είτε με κλεμμένα έγγραφα, που τους προμήθευσαν «ταχυδρόμοι» από τη χώρα μας.
Κατά την ιταλική εφημερίδα, «ο ελληνικός δρόμος» δεν επελέγη τυχαία από τη Φατάχ Αλ Ισλάμ. Ο εκ των ηγετών της, Σύρος Αμπού Αντνάν, φέρεται να έχει ζήσει επί μακρόν στην Ελλάδα και να είναι αυτός που είπε ότι «η Ελλάδα είναι το ιδανικό εφαλτήριο: υπάρχει πολιτική αστάθεια, η αστυνομία ασχολείται με την εσωτερική τρομοκρατία, με ένα βήμα είμαστε στην Ανατολή και με ένα άλλο στην καρδιά της Ευρώπης».
Όσοι ακόμη πιστεύουν ότι οι Ισλαμιστές μπορούν να κατευναστούν αυταπατώνται, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κατανοήσουν ότι οι Ισλαμιστές προωθούν την ατζέντα τους για παγκόσμια κυριαρχία και δεν τους πολυενδιαφέρει αν η Ελλάδα διατηρεί παραδοσιακά καλές σχέσεις με τον Αραβικό και Ισλαμικό κόσμο.
Αξίζει να αναφερθεί εδώ ότι σύμφωνα με τον αναλυτή θεμάτων ασφαλείας Πάνο Κωστάκο, μετά τη σύλληψη των μελών της 17Ν το καλοκαίρι του 2002, προέκυψαν ενδείξεις ότι υπήρχε συνεργασία της 17Ν με Ισλαμιστικές τρομοκρατικές ομάδες του εξωτερικού. Ο Σάββας Ξηρός είχε ταξιδέψει αρκετές φορές στο Ισλαμιστικό Σουδάν, δήθεν για επαγγελματικούς λόγους.
Σύμφωνα επίσης με τον αναλυτή θεμάτων ασφαλείας Ιωάννη Μιχαλέτο, σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2009 στο περιοδικό «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ» Αμερικανικοί κύκλοι του υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας των Η.Π.Α (Homeland Security Department) έχουν χρεώσει τις καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου του 2007 σε ομάδες που συνδέονται με την Al-Qaeda και αναφέρονται στον όρο πυροτρομοκρατία. Σύμφωνα μάλιστα με έναν αξιωματικό της ΕΥΠ ένας Σαουδάραβας στην κατοχή του οποίου βρέθηκε ένας εκρηκτικός μηχανισμός που ενεργοποιείτο με κινητό τηλέφωνο συνελήφθη από Έλληνες συνοριοφύλακες στη Βόρειο Ελλάδα μαζί με Αλβανούς Κοσοβάρους. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι κατά τον ίδιο τρόπο ένας πυρήνας της Al Qaeda πραγματοποίησε τις βομβιστικές επιθέσεις στη Μαδρίτη το 2004. Η ΕΛ.ΑΣ θεωρεί ότι κάποιες από τις φωτιές του καλοκαιριού του 2007 πυροδοτήθηκαν με τον εκρηκτικό μηχανισμό που ανέφερα παραπάνω.
Σύμφωνα πάλι με τον Ιωάννη Μιχαλέτο οι ταραχές που ξέσπασαν στην Αθήνα και άλλες πόλεις της Ελλάδος με αφορμή τη δολοφονία του μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αστυνομικό, το Δεκέμβριο του 2008, υποκινήθηκαν από Ισλαμιστικά δίκτυα που συνεργάζονται στενά με διεφθαρμένους πράκτορες Δυτικών μυστικών υπηρεσιών, οι οποίοι με τη σειρά τους καλλιεργούν επαφές με ομάδες αναρχικών και ακροαριστερών, με στόχο να αποσταθεροποιήσουν τις χώρες της ευρωζώνης με απώτερο στόχο τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την επέκταση των Ισλαμιστικών δικτύων.
Η Ελλάδα ωστόσο, όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη άλλωστε δεν κινδυνεύει μόνο από τη δράση των Ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων, αλλά και από την λεγόμενη ιδεολογική ή πολιτιστική «Τζιχάντ».
Μια μελέτη του καθηγητή του Πανεπιστημίου του Buckingham Anthony Glees, το 2008 ανέφερε ότι οκτώ Βρετανικά Πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένων της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ τα τελευταία 15 χρόνια εισέπραξαν ως χορηγίες από Σαουδαραβικές πηγές το ποσό των 234 εκ.λιρών . Τα χρήματα αυτά επενδύθηκαν για τη δημιουργία κέντρων Ισλαμικών Σπουδών. Οι χορηγοί υποστήριξαν ότι θέλουν να προωθήσουν την κατανόηση μεταξύ του Ισλαμικού και του Δυτικού κόσμου, ωστόσο το γεγονός ότι τα κεφάλαια προέρχονται κυρίως από τους Ουαχάμπις της Σαουδικής Αραβίας είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει καταλήγει ο καθηγητής Glees. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Οξφόρδη για παράδειγμα, διδάσκει σύγχρονες Ισλαμικές σπουδές ο καθηγητής Tariq Ramadan εγγονός του ιδρυτή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας Hasan al-Bana. O Ramadan αν και έχει απαγορευθεί η είσοδος του στις Η.Π.Α και στη Γαλλία λόγω των πιθανών σχέσεων του με Ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις είναι σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θρησκευτικά ζητήματα.
Το πρώτο επίσημο Ισλαμικό κέντρο άνοιξε στην Αθήνα το 2007.Το νέο αυτό Ελληνό – Αραβικό εκπαιδευτικό και πολιτισμικό κέντρο βρίσκεται στο Μοσχάτο και αποτελεί ουσιαστικά το πρώτο τζαμί της πρωτεύουσας. Το τέμενος έχει έκταση 1.800 τ.μ. και φιλοξενείται σε ένα παλιό εργοστάσιο. Αποτελεί δωρεά ενός Σαουδάραβα επιχειρηματία.
Η Πολιτιστική Τζιχάντ προωθείται επίσης με ιδιαίτερη επιτυχία μέσα από το Διαδίκτυο. Θα χρειαζόμουν ώρες για να απαριθμήσω τα Ισλαμιστικά websites και forums που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον κυβερνοχώρο. Θα αναφέρω όμως δύο Ισλαμιστικούς ιστότοπους που εντόπισα και απευθύνονται στους εν Ελλάδι Μουσουλμάνους μετανάστες, καθώς επίσης και στο ευρύτερο ελληνικό κοινό μιας και οι ιστοσελίδες τους είναι γραμμένες στην ελληνική γλώσσα. Μπορεί μάλιστα κάποιος να κάνει download στον υπολογιστή του το Κοράνι στα ελληνικά. Οι ιστοσελίδες αυτές είναι το islam.gr και το islamfriends.gr. και Διαχειριστής της δεύτερης ιστοσελίδας είναι το Ελληνοαραβικό Επιμορφωτικό Πολιτιστικό Κέντρο, το οποίο εκδίδει το ενημερωτικό Δελτίο «Το Λυχνάρι» και διαχειρίζεται επίσης Το Ισλαμικό Πολιτιστικό Κέντρο του Μοσχάτου που προανέφερα.
Θα αναφερθώ τώρα στο πάγιο αίτημα των Μουσουλμάνων για ανέγερση Τεμένους στην Αθήνα.
Το αίτημα για την ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα εκφράστηκε για πρώτη φορά από τον Σαουδάραβα Βασιλιά Χαλίντ το 1978, στον οποίο ο τότε πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής ανταποκρίθηκε θετικά. Στη συνέχεια ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις το Συμβούλιο της Ένωσης Αραβικών Κρατών στην Αθήνα το οποίο υποκαταστάθηκε από το Συμβούλιο των Πρέσβεων των Αραβικών Κρατών που αντιπροσωπεύονται διπλωματικά στην Ελλάδα. Παράλληλα, το αίτημα περί ίδρυσης τεμένους στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη εκφράστηκε και από την πολιτική ηγεσία της Μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
Το ελληνικό ΥΠΕΞ απαντώντας θετικά πρόσφερε ένα οικόπεδο για το τζαμί στο Μαρούσι. Μετά από τις έντονες αντιρρήσεις του οικείου δήμου, το ΥΠΕΞ πρότεινε το 1992 την ανέγερση τεμένους στο Κορωπί, το οποίο κρίθηκε ακατάλληλο από τους Άραβες πρέσβεις. Το αίτημα συνδέθηκε με την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων, στο πλαίσιο των οποίων θα έπρεπε να διατεθεί χώρος λατρείας και στους μουσουλμάνους, όπως και σε όλες τις υπόλοιπες θρησκείες.
Η ελληνική κυβέρνηση με πρόταση της Σαουδικής Αραβίας συμφώνησε για την ανέγερση ενός τζαμιού και την ίδρυση Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου.Έτσι, σύμφωνα με τον Ν.2833/2000, προβλέπεται η ανέγερση τζαμιού και Ισλαμικού Κέντρου με σκοπό την προώθηση των διμερών ελληνο-αραβικών σχέσεων, καθώς και της μελέτης του Ισλαμικού πολιτισμού και θρησκείας. Τα έξοδα της ανέγερσης του Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου και του Τεμένους στην Παιανία θα επωμίζονταν η Σαουδική Αραβία. Τελικά και ύστερα από αντιδράσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν προχώρησε η κατασκευή του Τεμένους και του Πολιτιστικού Κέντρου στην Παιανία.
Ύστερα από έντονες συζητήσεις στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με νέο νόμο η ελληνική κυβέρνηση θέσπισε την ίδρυση μουσουλμανικού Τεμένους στην περιοχή του Ελαιώνα (Ν.3512/2006) με έξοδα του ελληνικού κράτους. Ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ιδρύεται που θα διοικείται από επταμελές διοικητικό συμβούλιο στο οποίο συμμετάσχει ένας εκπρόσωπος μουσουλμανικών κοινοτήτων. Ο νόμος με πολλά προβλήματα στην σύλληψή του τελικά δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελεί κατά τη γνώμη μου θετική εξέλιξη το γεγονός ότι ο νέος νόμος προβλέπει τα έξοδα ανέγερσης να επιβαρύνουν το Ελληνικό Δημόσιο με προφανή στόχο να αποφύγει τη χρηματοδότηση του από τρίτες χώρες που μπορεί να προάγουν ριζοσπαστικές εκδοχές του Ισλάμ. Επίσης ο Ιμάμης που θα ιερουργεί θα πληρώνεται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας.
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν, ώστε να αντιμετωπιστεί η απειλή του Ισλαμιστικού εξτρεμισμού;
Το πρώτο βήμα κατά τη γνώμη μου είναι η σωστή ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών για τη φύση της Ισλαμιστικής απειλής. Αυτή η ενημέρωση δεν αρκεί να γίνεται μόνο από ιδιωτικούς φορείς όπως για παράδειγμα το Ινστιτούτο Διπλωματίας του κ.Ανδριανόπουλου αλλά θα πρέπει να επεκταθεί και θεσμικά, δηλαδή να ξεκινά από το σχολείο και να συνεχίζει στο Πανεπιστήμιο. Επίσης οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να αναμειχθούν ενεργά σε αυτή τη διαδικασία, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες ενημέρωσης των δημοτών. Στη Βρετανία για παράδειγμα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αντι-τρομοκρατικής στρατηγικής η εφαρμογή του πυλώνα Prevent δηλαδή η προσπάθεια αποτροπής των νεαρών Μουσουλμάνων από την υιοθέτηση της ακραίας Ισλαμιστικής ιδεολογίας που σε τελική ανάλυση δυσφημεί το ίδιο το Ισλάμ. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα με πρωτοβουλία των τοπικών αρχών. Πιο συγκεκριμένα, θα μπορούσε ο κάθε Δήμος σε συνεργασία με μετριοπαθείς Μουσουλμάνους κληρικούς να οργανώσει σεμινάρια επιμόρφωσης των Μουσουλμάνων πάνω στην μετριοπαθή ερμηνεία των λόγων του Κορανίου.
Από εκεί και πέρα οπωσδήποτε χρειάζεται εκσυγχρονισμός των δυνάμεων ασφαλείας και της ΕΥΠ και η στελέχωσή τους με επαγγελματικά στελέχη που θα έχουν γνώση της δράσης των τρομοκρατικών Ισλαμιστικών δικτύων, έτσι ώστε εγκαίρως να μπορούν να προλαμβάνουν τρομοκρατικές επιθέσεις. Επιπρόσθετα, όπως ανέφερα και παραπάνω χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον έλεγχο των πηγών χρηματοδότησης των διαφόρων Ισλαμικών Πολιτιστικών Κέντρων και αυτό γιατί αν τα Κέντρα αυτά χρηματοδοτούνται από κράτη, ιδιώτες ή οργανώσεις που υποστηρίζουν την Ισλαμιστική ιδεολογία, όπως καταλαβαίνεται και τα μηνύματα που θα μεταφέρουν στους Μουσουλμάνους θα είναι ανάλογα.
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι η Ελλάδα δεν κινδυνεύει από τη θρησκεία του Ισλάμ, αλλά από μια ακραία ερμηνεία αυτής, όπως αυτή εκφράζεται από το Ισλαμιστικό κίνημα με τα διάφορα παρακλάδια του. Η Ελληνική Πολιτεία και η ελληνική κοινωνία για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πρόκληση αυτή θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουν την φύση της Ισλαμιστικής απειλής. Αυτό πρώτα απ’όλα προϋποθέτει γνώση. Ελπίζω με τη σημερινή μου ομιλία να συνέβαλα στην κατεύθυνση αυτή. Σας ευχαριστώ για τη προσοχή σας.
Radical Islam Monitor in Southeast Europe